Ż e g i e s t ó w

Przed II wojną światową w Żegiestowie istniały dwie szkoły: łemkowska w Żegiestowie wsi oraz polska – w Żegiestowie Zdroju – Powszechna Szkoła im. św. Teresy powstała z inicjatywy ks. proboszcza J.Skwiruta. Została założona i otwarta 9 października 1935 roku i stanowiła własność Marii Wojdatowej, na której nazwisko poczyniono starania o koncesję.  Izba szkolna mieściła się w pensjonacie „Zamek”, który był własnością p. pułkownikowej Marii Wojdat. Pierwszymi nauczycielkami były: p Władysława Rutynowa (pracująca 6 tygodni) oraz p Rozalia Migaczówna. Na samym początku szkoła liczyła zaledwie 20 dzieci, ale już w roku 1938/39 uczyło się w niej 34 dzieci, w tym siedmioro dzieci łemkowskich, „na które wpływ dzieci polskich wywarł dodatnie skutki względem wychowania obywatelsko-państwowego i pod względem poprawnego wyrażania się w j.(ojczystym) polskim.”.

Miesięczne dobrowolne składki mieszkańców narodowości polskiej uzupełniały koszty utrzymania szkoły. Z ofiarowanych przez tutejszych mieszkańców książek została utworzona skromna biblioteka licząca w pierwszym roku ok. 50 książek. Prenumerowano także „Mały Płomyczek”, „Płomyczek”, „Płomyk” bardzo chętnie czytane przez dzieci. W zimowe miesiące właścicielka szkoły dawała śniadanie niedożywionym dzieciom, co odnotowała kronika szkolna. Polska szkoła w Żegiestowie Zdroju czynnie włączała się w obchody rocznic i świąt państwowych. Akademie z okazji 11 listopada, Konstytucji 3 Maja, były urządzane w Domu Zdrojowym. Czczono pamięć zmarłego marszałka Piłsudskiego, w dzień imienin prezydenta Mościckiego gromadzili się w szkole rodzice, goście i przedstawiciele władz by obejrzeć występy swoich dzieci. Uczniowie spotykali się z przyjeżdżającymi do Żegiestowa kuracjuszami.
W 1938 roku wśród odwiedzających dzieci kuracjuszy znajdował się światowej sławy śpiewak p.Garda. „Po występach artystycznych dzieci, goście złożyli na potrzeby szkoły datek pieniężny w wysokości 124 zł.

Od 3 września 1938 roku szkoła mieściła się na plebani, a w dniu 10 maja została przeniesiona do własnego budynku. Do jego powstania przyczynił się nowy właściciel szkoły ks. Proboszcz Skwirut, który czynił starania o upaństwowienie szkoły, co nastąpiło w wakacje 1939r. Po wybuchu II wojny światowej (w szkole już państwowej) została zatrudniona na etat p T. Pająkówna. Zajęcia rozpoczęły się dopiero 13 listopada 1939r. Aby utrzymać placówkę do szkoły zapisano wszystkie polskie dzieci z Wierchomli, Zubrzyka i Andrzejówki. Liczba uczniów wzrosła do 46. Warunki materialne szkoły podczas wojny były bardzo ciężkie. Nie było opału, więc drewno do szkoły dostarczał ks. Skwirut, w czym wspomagały go dzieci, przywożąc na saneczkach drewno dawane przez rodziców. Ażeby dzieci mogły mieć ukończoną szkołę powszechną, nauczycielka przerabiała z nimi program szkoły 7 klasowej przez cały okres wojny, a przy końcu roku dzieci zdawały egzamin w szkole w Piwnicznej. W ostatnim roku wojny egzamin się nie odbył z powodu surowego zakazu władz niemieckich.
Nowy rok 1945 przyniósł wiele zmian również w oświacie. W wakacje tego roku wysiedlono z terenu Żegiestowa większość rodzin łemkowskich, więc szkoła łemkowska przestała istnień. Na potrzeby szkoły polskiej przejęto willę „Sanitas”. Warunki lokalowe szkoły w Żegiestowie po wojnie były trudne. Ilość uczniów wzrastała, więc klasy urządzano w trzech budynkach, bez wody bieżącej i kanalizacji.

Stan ten trwał aż do roku 1985, w którym oddano do użytku nową szkołę, przestronną i nieźle wyposażoną. Głównym inicjatorem budowy nowego obiektu szkolnego był dr Wincenty Spiechowicz. Jego starania wspierała finansowo firma ZWAR z Warszawy, będąca do 1993 roku zakładem opiekuńczym szkoły. Dzieci pracowników ZWAR-u korzystały z budynku szkolnego podczas wypoczynku wakacyjnego.
Od 2010 r. w budynku szkoły mieści się także nowoczesne przedszkole.

W 2015 roku bardzo uroczyście obchodzono 80-lecie szkolnictwa podstawowego w Żegiestowie.

Więcej informacji:
strona internetowa Szkoły Podstawowej w Żegiestowie
strona internetowa przedszkola w Żegiestowie
stacja meteorologiczna przy Szkole Podstawowej w Żegiestowie